آیین نامه دوره اول متوسطه

آیین نامه ارزشیابی تحصیلی تربیتی دوره اول متوسطه

 مصوب شانزدهمین جلسه کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش تاریخ ۹۷/۷/۴

ماده ۱- تعریف

ارزشیابی تحصیلی وتربیتی: ارزشیابی تحصیلی تربیتی، بخش جدايی ناپذير فرآيند ياددهی يادگیري است که داوري و قضاوت در مورد آموخته ها و تغییر رفتار دانش آموز در جهت نیل به هدفهاي آموزشی و پرورشی براساس آن صورت می پذيرد.

ارزشیابی تشخیصی :  ارزشیابی تشخیصی به منظور آگاهی از میزان آمادگی دانشآموز جهت شروع مناسب تدريس مطالب جديد، توسط معلم انجام میشود.

ارزشیابی تكوینی: مجموعه اقدامات و فعالیتهايی است که به صورت مستمر توسط معلم و دانش آموز و ساير ارزيابی کنندگان به منظور بهبود فرايند ياددهی يادگیري، در طول هر نوبت به عمل می آيد که شامل انجام تكالیف درسی، آزمونهاي عملكردي، فعالیتهاي فردي يا گروهی مرتبط با درس خارج از کلاس )فعالیتهاي پژوهشی و… ) ارزشیابی هاي باز و مشاهدات تدريجی رفتار و خودارزيابی و نظر اولیاء دانش آموز می باشد.

ارزشیابی باز: در ارزشیابی باز دانش آموزان می توانند هنگام آزمون از کتاب درسی و ساير منابع مرتبط ديگر به صورت گروهی يا فردي نیز استفاده نمايند.  بديهی است که در ارزشیابی باز سؤالات بايد جنبة تفسیري، تحلیلی، ترکیبی و استنباطی داشته باشد.

خودارزیابی :  ايجاد فرصت و شرايطی توسط معلم است تا دانش آموزان بتوانند در باره میزان يادگیري خود به قضاوت و ارزيابی بپردازند.

آزمون عملكردی:  آزمونی است که توسط معلم انجام میشود و ناظر بر مشاهده و عمل دانش آموزان در انجام تكالیف محوله يا داوطلبانه است.

ارزشیابی گروهی)مشارکتی( : نوعی ارزشیابی است که در فرايند اجرايی آن، دانش آموزان صرفاً موضوع ارزشیابی نیستند بلكه به طور فعال و به صورت گروهی در امر ارزشیابی شرکت و با هم همكاري می کنند.

ارزشیابی پایانی: عبارت از ارزشیابی هايی است که در پايان هر يک از نوبت هاي مذکور در ماده ۳ به عمل می آيد.

ماده ۲- اهداف

ارزشیابی دانش آموزان مبتنی بر اصول حاکم بر ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، با تأکید بر اهداف زير انجام می شود:

۱- ۲ – جمع آوري و تولید اطلاعات براي اصلاح برنامه ها و روش هاي آموزشی

۲- ۲- حصول اطمینان از تحقق يادگیري در دانش آموزان براي ارتقاي آنان به پايه يا دوره تحصیلی بالاتر

۳- ۲- اصلاح و بهبود فرايند ياددهی يادگیري

۴-۲- ايجاد مهارت خودارزيابی به صورت فردي و گروهی در دانش آموزان

۵-۲- تشخیص و پرورش استعدادها، علايق و خلاقیت دانش آموزان به منظور راهنمايی آنان در فعالیت هاي حال و آينده

۶- ۲- ايجاد التزام به رشد همه جانبه دانش آموزان و رعايت اصل تفاوت هاي فردي در فرايند ياددهی يادگیري

۷- ۲ – امید آفرينی و تقويت اعتماد به نفس در دانش آموزان

ماده 3 – ارزشیابی تحصیلی تربیتی دانش آموزان، در نوبت هاي زير انجام می شود :

الف – ارزشیابی نوبت اول )لغايت پايان ديماه(

ب – ارزشیابی نوبت دوم  )لغايت پايان خردادماه(

ج- ارزشیابی ويژه دانش آموزانی که در درس يا دروسی در خردادماه تجديد شده اند و در کلاس هاي جبرانی تابستانی شرکت می کنند  )لغايت نیمه اول مردادماه(

د- ارزشیابی ويژه دانش آموزانی که در خرداد يا مردادماه قبول نشده اند  )لغايت ۲۲ شهريورماه(

ه – ارزشیابی از غايبین موجه که حداکثر دو هفته پس از اعلام نتايج ارزشیابی هاي خرداد و شهريور انجام می شود.

و – ارزشیابی ويژه دانش آموزانی که در نوبت مرداد يا شهريورماه شرايط قبولی پايه نهم را احراز نمی کنند. (لغايت ۲۲ ديماه(

تبصره ۱ –  در ايام ارزشیابی پايانی نوبت اول ، کلاس هاي درس داير خواهد بود، ولی مدارس می توانند با اخذ مجوز از کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش محل حداکثر به میزان دو هفته متوالی کلاس درس را تعطیل نمايند.  در اين صورت مدير مدرسه موظف است مراتب را به صورت مكتوب به اولیاي دانش آموزان اطلاع دهد. در ايام برگزاري ارزشیابی نوبت دوم، کلاس هاي درس داير نمی باشد.

تبصره ۲ – در مناطق گرمسیري، ارزشیابی نوبت اول و دوم به تشخیص کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش محل، حداکثر دو هفته زودتر برگزار خواهد شد.

تبصره۳ –  مدرسه می تواند با اخذ مجوز از کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش محل از دانش آموزي که به ضرورت به اتفاق والدين خود به خارج از کشور عزيمت خواهد کرد، حداکثر يک ماه قبل از شروع ارزشیابی پايانی نوبت دوم، ارزشیابی به عمل آورد.

ماده 4 – جدول مواد درسی ونوع ارزشیابی پايانی به شرح زير است:

تبصره ۱ –  در طول هر نوبت ۵ نمره از نمره ارزشیابی تكوينی به فعالیت هاي پژوهشی و مطالعاتی دانش آموزان اختصاص می يابد. معلمان می توانند بخشی از ساعات تدريس خود را در هر درس براي هدايت و راهنمايی فعالیت هاي پژوهشی و مطالعاتی دانش آموزان، منظور نمايند.

تبصره ۲- در صورتی که دانش آموز در دروس رديفهاي ۱۱،۱۲ و ۱۲ نمره حدنصاب قبولی را کسب نكند، تا پايان مردادماه فرصت دارد با انجام پروژه هاي پیشنهادي معلم)تحقیقی، پژوهشی، عملی و …( نسبت به جبران ضعف هاي خود در درس يا درسهاي مربوط اقدام نمايد. معلم با بررسی عملكرد دانش آموز در فعالیت هاي انجام شده، نتیجه ارزشیابی وي را اعلام می نمايد.

تبصره۳ –  شیوه نامه چگونگی ارزشیابی مواد درسی فرهنگ و هنر، کارو فناوري و تفكر و سبک زندگی براي داوطلبان آزاد، مشمولان مواد ۲۹، ۳۰، ۳۱ بند ه ماده ۳۳ و ماده ۳۴ توسط دفتر برنامه ریزی و تالیف کتب درسی با همكاري دفتر آموزش دوره اول متوسطه تهیه و ابلاغ می شود.

تبصره۴ –  با توجه به شرايط و ويژگی هاي دانش آموزان آسیب ديده شنوايی، طراحی سوال و بارم نمره درس انشا به شرح زير میباشد:

الف –  تعیین چند موضوع و نوشتن متن درباره يک موضوع منتخب توسط دانش آموز ) ۱۰ نمره )

ب –  طراحی سوالات مربوط به مهارتهاي نوشتاري ) ۱۰ نمره )

ماده 5 – نمره ارزشیابی هر درس بر مبناي ۲۰ خواهد بود که سهم نمره ارزشیابی تكوينی و پايانی هر يک  ½ می باشد، لیكن متناسب با ماهیت هر درس، سهم نمره تكوينی قابل افزايش خواهد بود که در راهنماي برنامه درسی مصوب شوراي عالی آموزش و پرورش مشخص می گردد. چنانچه در هر يک از نوبت هاي ارزشیابی، نمره دانش آموزي پس از محاسبه میانگین نمره ارزشیابی تكوينی و پايانی، به صورت اعشاري بود، معلم مربوط می تواند با توجه به وضعیت درسی دانش آموز در کلاس، به هر نحو که صلاح می داند نمره وي را سرراست کند.

تبصره ۱-  نمره ارزشیابی هر درس در نوبت اول با احتساب ضريب يک و در نوبت دوم با احتساب ضريب دو در کارنامه درج می شود.

تبصره ۲ –  معلم موظف است حداکثر تا پنج روز قبل از برگزاري ارزشیابی پايانی هر نوبت، نمره ارزشیابی تكوينی را به دفتر مدرسه تحويل دهد. معلمان بايد نتايج ارزشیابی هاي هر دانش آموز را در صورت مرخصی يا انتقال، ازطريق مدير مدرسه به معلم جديد تحويل دهند.

تبصره ۳ –  با توجه به نقش اولیاي دانش آموزان درفعالیت هاي خارج از مدرسه، معلمان می توانند حداکثر یک نمره ارزشیابی تكوينی هر درس را در هر نوبت، به نظر اولیاي دانش آموزان اختصاص دهند.

تبصره ۴ –  در ارزشیابی هاي پس از نوبت دوم، نمره هر درس به شرح زيرمحاسبه می شود :

نمره پايانی دروس تجديدي )يا غايبین موجه( به علاوه نمره تكوينی نوبت دوم تقسیم بر عدد ۲

تبصره 5 – دانش آموزي که به علت غیبت موجه  )ثبت نام بدون حضور در کلاس با مجوز کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش ( در طول سال تحصیلی فاقد نمره ارزشیابی تكوينی است، لیكن در ارزشیابی پايانی داراي نمره است، نمره ارزشیابی پايانی هر نوبت وي جايگزين نمره ارزشیابی تكوينی همان نوبت می شود.

تبصره۶ –  نمره ارزشیابی تكوينی دانش آموزي که قبل از برگزاري ارزشیابی پايانی با رعايت مقررات از مدرسه اي به مدرسه ديگر منتقل شود، توسط معلم مدرسه مقصد بر اساس ارزشیابی هاي وي و ارزشیابی هاي معلم مدرسه قبل )در صورت وجود( تعیین می شود.

تبصره ۷ –  مدير مدرسه موظف است در طول هر نوبت حداقل يک بار )حدود يک ماه قبل از ارزشیابی پايانی(  دانش آموز و ولی وي را از وضعیت تحصیلی دانش آموز در هر درس مطلع نمايد.

تبصره ۸ –  نمره ارزشیابی دانش آموزان در هر درس و در هر نوبت به وسیله معلم در لیست نمره ها ثبت و امضا و حداکثر ۱۰ روز بعد از خاتمه ارزشیابی هر نوبت تسلیم دفتر مدرسه می شود.

تبصره ۹ –  در ارزشیابی هاي نوبت اول و دوم مدارس استعدادهاي درخشان، حدّاکثر ۵ نمره از نمرۀ ارزشیابی پايانی، به محتواي توسعه اي)غنی سازي شده( اختصاص می يابد.

ماده۶ – ارزشیابی پايانی پايه هاي هفتم و هشتم و نوبت اول پايه نهم داخلی است و توسط مدرسه برگزار می شود.

ارزشیابی پايانی نوبت دوم و تجديدي پايه نهم به صورت هماهنگ با سوالات واحد و برنامه معین که توسط اداره کل آموزش و پرورش استان طرح وتنظیم می شود، در مدرسه برگزار می گردد.

تبصره ۱-  معاونت آموزش متوسطه می تواند در هر يک از پايه هاي تحصیلی، سؤالات ارزشیابی پايانی نوبت دوم يک يا چند ماده درسی را طرح کرده و با اطلاع قبلی به استان ها ارسال کند.

تبصره 2 – طراحی سوال موضوع تبصره ۱ اين ماده براي مدارس استعدادهاي درخشان و مدارس استثنايی، حسب مورد به مرکز و سازمان ذيربط واگذار می شود.

تبصره 3 – ارزشیابی غايبین موجه دروس هماهنگ )تبصره ۱  ) به صورت داخلی و توسط مدرسه برگزار می شود.

ماده ۷ –  ارزشیابی پايانی نوبت اول از مطالب تدريس شده همان نوبت و ارزشیابی پايانی نوبت دوم و پس از آن، از تمام محتواي کتاب درسی به عمل می آيد.

ماده ۸ –  براي دارندگان نقص عضو مؤثر در ارزشیابی کتبی، شفاهی و عملی، مدير مدرسه با اطلاع اداره آموزش و پرورش متبوع، تسهیلاتی متناسب با نقص عضو فراهم می نمايد. اين گونه افراد در صورت لزوم از ارزشیابی دروس عملی که از نظر جسمی قادر به انجام نمی باشند معاف می شوند. در چنین صورتی اگر درس يا دروس مذکور دو نوع ارزشیابی )کتبی/ شفاهی  عملی( داشته باشد، براي ارزشیابی کتبی يا شفاهی نمره ۲۰ منظور می شود و اگر ارزشیابی درس صرفاً عملی باشد نمره اي منظور نخواهد شد، در اين حالت صورت جلسه اي به امضاي مدير و دو نفر از معلمان تنظیم و تسهیلات فراهم شده مستند به اين ماده در آن درج می شود. علاوه بر آن لازم است موضوع در ستون ملاحظات دفتر ثبت ارزشیابی و کارنامه تحصیلی اين قبیل دانش آموزان، توضیح داده شود.

تبصره ۱ – ارزشیابی عملی درس تربیت بدنی و سلامت براي دانش آموز موضوع اين ماده بايد متناسب با توانايی جسمی وي توسط معلم مربوط انجام شود. شیوه نامه اجرايی توسط وزارت آموزش و پرورش تهیه و ابلاغ خواهد شد.

تبصره۲ –  دانش آموز استثنايی)آسیب ديده بینايی و معلول جسمی حرکتی ( و دانش آموزي که در زمان برگزاري ارزشیابی و يا قبل از آن دچار سانحه اي شود به نحوي که قادر به نوشتن نباشد، می تواند از منشی مناسبی که از طرف مدير مدرسه تعیین می شود، استفاده نمايد.

تبصره 3 – مدير می تواند با مجوز شوراي مدرسه از دانش آموزي که به تشخیص پزشک معتمد قادر به حضور در جلسه ارزشیابی هاي داخلی نباشد، با درخواست ولی و با حضور يكی از معلمان در خارج از مدرسه، از وي ارزشیابی به عمل آورد.

تبصره۴ –  مدير می تواند با توجه به شرايط خاص جسمانی دانش آموز )اختلالات حرکتی، ناسازگاري بدنی، عدم تعادل جسمانی(  به تشخیص پزشک معتمد و با تايید شوراي مدرسه، براي دانش آموز روزانه )عادي و استثنايی(، در ارزشیابی هاي داخلی، اقدام به برگزاري ارزشیابی دروس به صورت چند گزينهاي، املاي صحیح و غلط، تخصیص وقت اضافی، جايگزين کردن نمره بخش کتبی به جاي شفاهی يا بالعكس نمايد.

تبصره ۵ –  دانش آموزان استثنايی که به علت اختلال تكلمی شديد قادر به خواندن نیستند  )به استثناي دانش آموزان ناشنوا(، از ارزشیابی درس قرائت زبان و ادبیات فارسی معاف می باشند.

تبصره ۶ –  دانش آموزانی که داراي معلولیت جسمی – حرکتی، آسیب ديده بینايی و يا آسیب ديده شنوايی هستند، از آموزش و ارزشیابی درس آمادگی دفاعی معاف می باشند. اين قبیل دانش آموزان می توانند در بخش هايی از محتواي کتاب که توسط سازمان آموزش و پرورش استثنايی مشخص می شود، در کلاس حضور يابند.

ماده ۹ –  ارزشیابی تعلیمات دينی دانش آموزان اقلیت هاي دينی مذکور در قانون اساسی برابر شیوهنامه هاي وزارت آموزش و پرورش انجام و نمره آن در دفتر ثبت ارزشیابی و کارنامه آنان قید می شود. دانش آموزان مذکور از شرکت در ارزشیابی درس قرآن معاف هستند و در کارنامه آنان براي اين درس نمره اي منظور نخواهد شد.

تبصره-  در صورت تمايل دانش آموز به شرکت در ارزشیابی درس معارف اسلامی، منعی براي شرکت وي نخواهد بود.

ماده ۱۰ –  ارزشیابی از رفتار دانش آموز در هر نوبت بر اساس میزان رعايت مقررات از سوي او، توسط مدير و با نظرخواهی از معاون ، مربی تربیتی، اولیاي دانش آموزان و بر اساس گزارش هاي واصله از معلمان و ساير کارکنان مدرسه انجام می شود. گزارش وضعیت انضباط به صورت کیفی بوده و شامل يكی از موارد “عالی”، “بسیار خوب” ، “خوب” و ” نیاز به راهنمايی و تلاش بیشتر” می باشد.

تبصره ۱ –  نحوه و سهم هريک از عوامل مذکور در تعیین وضعیت انضباط را شوراي مدرسه تعیین می کند.

تبصره 2 – در مواردي که وضعیت انضباطی دانش آموز حاکی از ” نیاز به راهنمايی و تلاش بیشتر” است، موارد به ولی وي گزارش می شود.

تبصره 3 – وضعیت انضباط در محاسبه معدل ارزشیابی منظور نمی شود ولی در کارنامه تحصیلی و دفتر ثبت ارزشیابی درج می گردد.

– تبصره 4 – براي شرکت کنندگان در ارزشیابی ورودي  (تعیین پايه(، طرح جامع، داوطلبان آزاد و مشمولان ماده ۳۱وضعیت انضباط منظور نمی شود.

ماده ۱۱ –  چنانچه معلم مربوط ظرف ۵ روز پس از انجام هر ارزشیابی پايانی، به هر علتی اوراق ارزشیابی را

تصحیح نكند، مدير مدرسه ضمن گزارش موضوع به اداره آموزش و پرورش متبوع، بايد به تشخیص خود، اوراق ارزشیابی را جهت تصحیح در اختیار يكی از معلمان واجد شرايط قرار دهد.

ماده ۱۲  – مهلت اعتراض به نمرات ارزشیابی پايانی، حداکثر ۵ روز پس از اعلام نتیجه آن نوبت خواهد بود. مدير مدرسه موظف است اوراق ارزشیابی معترضان را جهت تجديد نظر در اختیار معلم مربوط يا به تشخیص خود در اختیار معلم مربوط و يک نفر ديگر از معلمان همان درس قرار دهد. در صورت اعتراض مجدد يا اختلاف نظر، نظر معلم سوم از همان درس تعیین کننده و لازم الاجراست.

تبصره-  نمرات ارزشیابی تكوينی و نمرات دروس شفاهی و عملی قابل اعتراض نیستند و نمره اعلام شده، قطعی است.

ماده ۱۳ –  دانش آموزي در خردادماه قبول شناخته می شود که داراي شرايط زير باشد:

الف-  معدل کل وي کمتر از ده نباشد

ب-  نمره ارزشیابی نوبت دوم او در هیچ يک از مواد درسی بدون ضريب کمتر از ده نباشد.

ج-  نمره سالیانه وي در هیچ يک از مواد درسی کمتر از۳۰ نباشد.

تبصره ۱-  نمره سالیانه هر درس حاصل جمع نمره نوبت اول و دو برابر نمره نوبت دوم خواهد بود.

تبصره ۲-  معدل کل دانش آموز عبارت است از مجموع نمره سالیانه همه دروس  )به جز انضباط( تقسیم بر سه برابر تعداد مواد درسی آن پايه.

ماده ۱۴ – هرگاه معدل کل دانش آموزي در خرداد يا شهريور ماه در پايه هاي هفتم، هشتم و نهم حداقل ده (۱۰) باشد و در يک درس نمره کمتر از ده يا معدل کل وي حداقل دوازده (۱۲)  باشد و در دو درس نمره کمتر از ده کسب کند، قبول شناخته می شود.

تبصره ۱-  دانش آموز در طول دوره اول متوسطه می تواند در هر درس دو بار از مفاد اين ماده استفاده کند. استفاده براي بار دوم از اين ماده در هر درس، منوط به کسب حداقل نمره  ۵  می باشد.

تبصره 2 – استفاده از مفاد اين ماده در خردادماه به شرط احراز بند ج ماده ۱۳ و با درخواست کتبی ولی دانش آموز بلامانع است.

تبصره 3 – استفاده از مفاد اين ماده در دفتر ثبت ارزشیابی و کارنامه تحصیلی، درج می شود.

تبصره 4 – مديران مدارس موظفند با همكاري اولیا و برنامه ريزي لازم، زمینه جبران ضعف درسی اين قبیل دانش آموزان را فراهم آورند.

ماده ۱۵-  دانش آموزان پاية هفتم، هشتم و نهم مدارس استعدادهاي درخشان، به شرطی اجازۀ ادامة تحصیل در اين مدارس را خواهند داشت که شرايط زير را دارا باشند:

الف-  معدل کل آنان در خردادماه کمتر از ۱۶ نباشد.

ب –  نمرۀ ارزشیابی نوبت دوم يا شهريور آنان در هیچ يک ازمواد درسی، بدون ضريب کمتر از ۱۲  نباشد.

تبصره ۱-  دانش آموزانی که معدل کل خردادماه آنها کمتر از ۱۶ باشد، اجازۀ ادامة تحصیل در مدارس استعدادهاي درخشان را نخواهند داشت. چنانچه دانش آموزان مذکور شرايط قبولی مدارس عادي را نیز نداشته باشد، در امتحانات شهريورماه مدرسة استعدادهاي درخشان شرکت می کنند و با هر نمره يا معدلی، به مدارس عادي هدايت می شوند و ادامه تحصیل می دهند.

تبصره ۲ – دانش آموزان مشمول بند الف اين ماده که نمرۀ يک يا چند درس آنان در خردادماه کمتر از ۱۲ باشد، براي ادامة تحصیل در مدرسة استعدادهاي درخشان بايد در امتحانات شهريورماه شرکت و در آن درس يا دروس حداقل نمره ۱۲ را کسب کنند. اين دانش آموزان چنانچه در امتحانات شهريورماه شرکت کنند ولی نمره نصاب قبولی را کسب نكنند يا در امتحانات شهريورماه شرکت نكنند، اجازه ادامه تحصیل در مدارس استعدادهاي درخشان را نخواهند داشت. در اين صورت نمرات آنان بر اساس ضوابط ملحوظ میشود و طبق مقررات، در مدارس عادي ادامه تحصیل خواهند داد.

تبصره 3 – دانش آموزانی که موفق به کسب نمرۀ نصاب قبولی در شهريورماه نشوند، با داشتن نمره بین ۱۰ تا ۱۲ در يک درس و حداقل معدل کل ۱۷ در خردادماه و همچنین با داشتن نمره بین ۱۰ تا ۱۲ در دو درس و حداقل معدل کل ۱۸ در خردادماه، می توانند در مدارس استعدادهاي درخشان ادامه تحصیل دهند.

تبصره 4 – دانش آموزي که به دلیل کسب نمرات بین ۱۰ تا ۱۲ در خردادماه، موظف به شرکت در امتحانات شهريورماه است، نمرات مأخوذه وي در شهريورماه صرفاً ملاک ادامه تحصیل وي در مدارس استعدادهاي درخشان خواهد بود و تأثیري در معدل کل او ندارد.

تبصره 5 – سؤالات ارزشیابی شهريورماه فقط از محتواي کتاب هاي درسی طراحی می شود.

ماده ۱۶- دانش آموزي که نمره ارزشیابی نوبت دوم يا نمره سالیانه وي در درس يا دروسی به حدنصاب قبولی نرسیده باشد، تجديد شناخته می شود و بايد در ارزشیابی تجديدي آن درس يا دروس شرکت کن.  نمرات نوبت تجديدي در ستون تجديدي با ضريب دو درج می گردد و به جاي نمره خرداد ماه همان درس يا دروس در معدل کل محاسبه و در صورت احراز شرايط مندرج در بندهاي الف وب ماده ۱۳ و مفاد ماده ۱۴ قبول شناخته می شود.

ماده ۱۷- ارزشیابی تجديدي هر دانش آموز در همان شهرستان يا منطقه آموزشی برگزار می شود که ارزشیابی نوبت دوم را گذرانیده است. در صورتی که دانش آموز به دلیل موجه نتواند در ارزشیابی تجديدي مدرسه مربوط شرکت نمايد با اخذ گواهی عكس دار (حاوي مشخصات و مواد تجديدي) از مدرسه مربوط و با معرفی اداره آموزش و پرورش مقصد می تواند در ارزشیابی تجديدي يكی از مدارس شرکت نمايد. نمره هاي تجديدي چنین دانش آموزي از طريق اداره آموزش و پرورش مقصد، به اداره آموزش و پرورش مبدا جهت ابلاغ به مدرسه اي که دانش آموز قبلاً تحصیل می کرده است، ارسال می گردد تا مدرسه مذکور با توجه به نمره هاي ديگر وي و رعايت ساير مقررات اعلام نتیجه نمايد.

ماده ۱۸ – چنانچه دانش آموزي در ارزشیابی پايانی نوبت اول يا دوم درسی غیبت غیرموجه داشته باشد، نمره پايانی آن درس)ورقه امتحان) صفر محسوب می شود و نمره وي درآن درس از میانگین نمره ارزشیابی تكوينی آن نوبت و نمره صفر، تعیین خواهد شد.

تبصره در دروسی که ارزشیابی آنها به صورت (کتبی / شفاهی عملی) صورت می پذيرد، نمره دانش آموز به صورت زير محاسبه می شود:

نمره تكوينی آن نوبت به علاوه نمره صفر بخشی که غايب بوده به علاوه نمره پايانی بخشی که حاضر بوده تقسیم بر عدد ۲

ماده ۱۹ – دانش آموزي که به علت غیبت موجه در نوبت اول يا دوم يا هر دو نوبت در يک، چند يا تمام مواد درسی نمره ارزشیابی نداشته باشد، نمرات ارزشیابی نوبت بعدي يا نمرات ارزشیابی مرداد يا شهريورماه وي براي نوبت اول يا دوم منظور می گردد و برابر شرايط مواد ۱۳ و ۱۴ اعلام نتیجه می شود.

ماده ۲۰ –  اگر دانش آموزي با عذر موجه در ارزشیابی هیچ يک از مواد درسی نوبت دوم و شهريورماه شرکت نكند، صرف نظر از اينكه در نوبت اول نمره داشته يا نداشته باشد، آن سال تحصیلی براي وي وقفه تحصیلی محسوب می شود.

ماده ۲۱ –  چنانچه دانش آموزي بدون عذر موجه در فاصله زمانی بعد از ثبت نام و قبل از برگزاري ارزشیابی نوبت اول، مدرسه را ترک کند هر چند که نمره ارزشیابی تكوينی داشته باشد آن سال تحصیلی براي وي ترک تحصیل تلقی شده و کارنامه مردودي صادر نمی شود. اگر دانش آموزي بعد از برگزاري ارزشیابی نوبت اول، بدون عذرموجه مدرسه را ترک کند و در ارزشیابی هیچ يک از مواد درسی نوبت دوم و شهريورماه شرکت نكند، آن سال تحصیلی براي وي کارنامه مردودي صادر میشود.

ماده ۲۲ –  از دانش آموزي که در ارزشیابی هاي داخلی نوبت دوم يا شهريورماه در يک يا چند ماده درسی غیبت موجه داشته باشد، با پیشنهاد مدير مدرسه و موافقت شوراي مدرسه تا دو هفته پس از پايان آن نوبت، ارزشیابی به عمل می آيد.

ماده 23 – غايبین موجه داوطلب آزاد در ارزشیابی نوبت دوم و شهريورماه، می توانند در صورت موافقت کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش محل، تا دو هفته پس از پايان ايام ارزشیابی، در ارزشیابی درس يا دروس مربوط شرکت کنند.

ماده ۲۴ – از دانش آموزان تجديدي که در کلاس هاي جبرانی تابستانی شرکت می نمايند، بلافاصله پس از اتمام دوره، با رعايت ساير مقررات مربوط ارزشیابی به عمل می آيد. نمره قبولی اين گونه دانش آموزان در ستون شهريورماه درج خواهد شد.

تبصره دانش آموزانی که در اين ارزشیابی در درس يا دروسی نمره قبولی کسب ننمايند، اجازه دارند مجدداً در نوبت بعدي ارزشیابی)شهريور) آن درس يا دروس شرکت کنند.

ماده 25 – مدير مدرسه می تواند با موافقت شوراي مدرسه در ارزشیابی هاي داخلی، از دانش آموزان روزانه که ارزشیابی آنان به علل مختلف از قبیل حوادث غیرمترقبه يا بلاياي طبیعی برگزار نشده و يا اوراق ارزشیابی آنان مفقود يا معدوم شده است، در اولین فرصت و حداکثر تا يک ماه پس از پايان ايام ارزشیابی، ارزشیابی مجدد به عمل آورد.

ماده 26 – دانش آموزانی که به دلايل موجه از قبیل شرکت در المپیادها و دوره هاي آموزشی مربوط، مسابقات علمی، فرهنگی، ورزشی و نظاير آن با تشخیص کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش، موفق به شرکت در ارزشیابی مربوط نمی شوند، می توانند علاوه بر استفاده از ماده ۲۲ ، در نوبت ارزشیابی بعدي شرکت کنند. قبولی آنان به عنوان قبولی در ارزشیابی نوبت قبل محسوب خواهد شد.

ماده 27 – تمامی کسانی که يكی از بستگان درجه اول آنها در طول سال تحصیلی شهید، اسیر يا مفقود می گردد و همچنین دانش آموزانی که يكی از بستگان درجه اول آنها در فاصله يک ماه قبل از ارزشیابی نوبت دوم يا شهريور ماه فوت می شود، در آن نوبت ارزشیابی، مردود نخواهند شد. اين قبیل افراد می توانند علاوه بر نوبت هاي ارزشیابی مذکور، در يک نوبت ارزشیابی ديگر همراه با غايبین موجه شرکت کنند.

ماده 28 – نمره ارزشیابی نوبت هاي اول، دوم و تجديدي و وضعیت انضباط حداکثر يک ماه پس از خاتمه ارزشیابی در دفتر ثبت ارزشیابی مدرسه و کارنامه تحصیلی دانش آموزان در ستون هاي جداگانه به صورت رايانه اي ثبت می شود.

تبصره – کارنامه دانش آموزان و دفتر ثبت ارزشیابی مدرسه حداکثر يک ماه پس از اعلام نتیجه قطعی ارزشیابی، به امضاي مدير و مسئول ثبت نمرات می رسد و با مهر مدرسه ممهور می شود.

ماده ۲۹-  قبول شدگان ساعی و برجسته پايه هفتم با رعايت شرايط زير و تقاضاي کتبی ولی خود می توانند در ارزشیابی شهريورماه پايه هشتم شرکت نمايند و در صورت موفقیت به صورت جهشی به پايه نهم ارتقا يابند.

الف – معدل کل پايه هفتم آنان حداقل ۱۸ و نمره نوبت دوم آنان در هر درس حداقل ۱۵ باشد.

ب – در ارزشیابی شهريور ماه پايه هشتم در هیچ يک از مواد درسی نمره کمتر از ۱۶ کسب ننمايد.

تبصره ۱- نمرات قبول شدگان ارزشیابی جهشی در ستون شهريورماه دفتر ثبت ارزشیابی و کارنامه تحصیلی، ثبت و با ذکر استناد به مفاد اين ماده، مهر و امضا می شود.

تبصره 2 – شرايط جهش دانش آموزان در مدارس استعدادهاي درخشان به شرح زير است :

الف- معدل کل پايه هفتم در خرداد ماه، حداقل ۱۹ بوده و در ارزشیابی نوبت دوم در هیچ يک از مواد درسی نمره کمتر از ۱۸ نداشته باشند.

ب- در ارزشیابی مربوط به جهش تحصیلی که در شهريور ماه برگزار می شود، در هیچ يک از مواد درسی نمره کمتر از ۱۷ کسب ننمايند.

ماده ۳۰- افراد مشروحه زير با رعايت حداقل سن متعارف  )پايه هفتم ۱۲ پايه هشتم ۱۳ و پايه نهم ۱۴ سال تمام( می توانند براساس توانايی خود و درخواست کتبی، با معرفی اداره آموزش و پرورش محل، در ارزشیابی هاي داخلی در اولین فرصت و در پايه نهم در اولین نوبت رسمی)خرداد، شهريور، دي(، در ارزشیابی ورودي )تعیین پايه تحصیلی( شرکت کنند و در صورت قبولی در کلیه درس ها، مدرک قبولی براي آنان صادر می شود.

۱ . افرادي که قسمتی از تحصیلات خود را در مدارس خارجی گذرانیده اند و مدرک تحصیلی آنان قابل ارزشیابی در کمیسیون ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی نمی باشد يا هیچ گونه مدرک تحصیلی که میزان تحصیلات خارجی آنها را مشخص کند نداشته باشند.

۲ . افرادي که به دلیل عدم دسترسی به مدرسه يا بیماري نتوانسته اند به موقع وارد مدرسه شوند.

۳ . دانش آموزانی که بخشی از مدارک تحصیلی آنان در اثرحوادثی از قبیل سیل، زلزله، جنگ،آتش سوزي و… از بین رفته و هیچ گونه سابقه اي از مدارک آنان وجود نداشته باشد

۴. افرادي که در ادامه تحصیل آنان فاصله ايجاد شده است مشروط بر آنكه داراي مدرک ششم ابتدايی باشند.

تبصره ۱- ارزشیابی ورودي )تعیین پايه( طبق مفاد اين آيین نامه به صورت يک نوبتی است و مواد ارزشیابی و شرايط قبولی آنان مانند داوطلبان آزاد خواهد بود. در صورت مردودي، مدرسه می تواند درپايه پايین تر، ارزشیابی ورودي به عمل آورد.

تبصره 2 – نمرات ارزشیابی ورودي )تعیین پايه( قبول شدگان در ستون شهريورماه دفتر ارزشیابی آن سال و کارنامه تحصیلی آنان ثبت می شود. شماره معرفی نامه با اشاره به ماده ۳۰ اين آيین نامه در ستون ملاحظات درج و توسط مدير مدرسه امضا و مهر می شود.

تبصره 3 – چنانچه مدارک تحصیلی خارجی دانش آموزي جهت ارزشیابی ناقص باشد و تا پايان ارزشیابی خرداد ماه پايه تحصیلی قطعی دانش آموز توسط کمیسیون ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی مشخص نشود، ارزشیابی خرداد و شهريور وي به عنوان ارزشیابی ورودي )تعیین پايه( محسوب خواهد شد و چنانچه دانش آموز در ارزشیابی شهريورماه قبول نشود، می تواند جهت تعیین پايه در ارزشیابی دروس پايه پايین تر به صورت يک نوبتی شرکت

کند.

تبصره 4 – در مورد دانش آموزان استثنايی، به حداقل سن متعارف در هر پايه تحصیلی در اين ماده ۲ سال اضافه می شود.

ماده ۳۱- دانش آموزي که به دلايل مختلف از قبیل عدم دسترسی به مدرسه، تكرار پايه و وقفه تحصیلی در شرايط سنی بالاتر از سن متعارف پايه تحصیلی خود قرار دارد، می تواند در صورت قبولی در ارزشیابی خردادماه با حداقل معدل ۱۴، در شهريورماه همان سال تحصیلی، در ارزشیابی پايه بالاتر در مدرسه قبلی يا مدرسه جديدي که براي ادامه تحصیل ثبت نام کرده است، به صورت يک نوبتی شرکت کند و در صورت احراز شرايط قبولی به پايه بعدي ارتقا يابد.

تبصره- کارنامه و دفتر ارزشیابی تحصیلی براي شرکت کنندگان در ارزشیابی موضوع اين ماده، به صورت يک نوبتی تنظیم می شود.

ماده 32 – دانش آموزانی که تا پايان شهريورماه، شرايط قبولی پايه نهم را احراز نمی کنند، می توانند به صورت داوطلب آزاد در ارزشیابی نوبت دي ماه سال تحصیلی بعد، در ارزشیابی دروس باقیمانده خود که سوالات آن از تمام محتواي کتاب درسی طرح خواهد شد، شرکت و در صورت کسب شرايط قبولی، گواهینامه پايان تحصیلات دوره اول متوسطه را دريافت کنند.

تبصره ۱- اين مصوبه شامل آن دسته از دانش آموزان مدارس روزانه که تا پايان شهريورماه داراي حداقل ۱۶ سال تمام می باشند و همچنین دانش آموزان مدارس بزرگسال، داوطلبان آزاد، بزرگسالان شرکت کننده در ارزشیابی جامع و دارندگان کارنامه مردودي نهم در سال هاي قبل می شود.

تبصره ۲- افرادي که در ارزشیابی دي ماه شرايط قبولی پايه نهم را کسب می کنند، به شرط دارا بودن ساير شرايط، می توانند از نیم سال دوم در دبیرستان هاي بزرگسال دوره دوم متوسطه ثبت نام کرده و ادامه تحصیل دهند.

ماده ۳۳- ارزشیابی داوطلبان آزاد، با رعايت بندهاي زير برگزار می شود:

الف – مواد و تبصره هايی از اين آيین نامه که ناظر بر تحصیلات ضمن سال تحصیلی دانش آموزان است، شامل داوطلبان آزاد نخواهد بود.

ب- براي داوطلبان آزاد نمره ارزشیابی تكوينی منظور نمی شود.

ج- داوطلبان آزاد از ارزشیابی انضباط و درس تربیت بدنی و سلامت معاف اند و براي آنان در اين دروس نمره اي منظور نمی شود.

د-  داوطلبان آزاد از گذراندن بخش عملی درس آمادگی دفاعی معاف بوده و نمره بخش نظري به عنوان نمره اين درس منظور خواهد شد.

ه- داوطلبان آزاد و دانش آموزان مدارس بزرگسال پايه هفتم که واجد شرايط مندرج در ماده ۲۹ اين آيین نامه می باشند، می توانند شهريورماه در ارزشیابی جهشی شرکت کنند و در صورت احراز شرايط مندرج در ماده مذکور به پايه نهم ارتقاء يابند.

ماده 34 – ارزشیابی جامع

دارندگان مدرک قبولی پايه ششم ابتدايی) نظام قديم و جديد(، مشروط بر آن که حداقل ۱۸ سال تمام سن داشته باشند، میتوانند با رعايت مقررات و به صورت داوطلب آزاد در ارزشیابی جامع که در خرداد يا شهريورماه برگزار می شود، شرکت کنند و برابر ضوابط اعلام نتیجه شوند.

تبصره ۱- مبناي محاسبه سن، اول مهرماه هر سال تحصیلی خواهد بود.

تبصره 2 – سؤالات دروس معارف اسلامی و مطالعات اجتماعی در ارزشیابی جامع از کتاب هاي هر سه پايه دوره اول متوسطه به نسبت ۵ نمره از پايه هفتم، ۵ نمره از پايه هشتم و ۱۰ نمره از پايه نهم طرح می شود. سؤالات ساير دروس همانند سؤالات دانش آموزان پايه نهم خواهد بود.

ماده 35 – به قبول شدگان پايه نهم علاوه بر کارنامه، گواهینامه پايان تحصیلات دوره اول متوسطه نیز اعطا می شود.

ماده 36 – دفتر ثبت ارزشیابی تحصیلی و تربیتی مدرسه بايد حداکثر يک ماه پس از آخرين ارزشیابی در آن سال، پلمپ شده و توسط فردي که از سوي اداره آموزش و پرورش مأمور می شود، بررسی، مسدود، مهر و امضا گردد.

ماده ۳۷- ارزشیابی داوطلبان آزاد، دانش آموزان مدارس بزرگسال و مدارس ايرانی خارج از کشور، طبق مفاد اين آيین نامه انجام می شود.

تبصره- درس دفاعی از جدول مواد درسی مدارس ايرانی خارج از کشور و درس تربیت بدنی وسلامت از جدول مواد درسی دوره اول متوسطه مدارس بزرگسال حذف می شود.

ماده ۳۸- اوراق ارزشیابی هاي پايانی نوبت دوم و تجديدي حداکثر به مدت شش ماه نگهداري و سپس برابر مقررات امحا می شود، ولی دفاتر ثبت نتايج ارزشیابی مدرسه به طور دائم نگهداري می شود. کارنامه تحصیلی دانش آموز نیز تا مدتی که برابر مقررات تحويل ولی وي نشده است بايد در مدرسه نگهداري شود.

ماده ۳۹- با متخلفان در ارزشیابی، طبق آيین نامه رسیدگی به تخلفات امتحانی، مصوب شوراي عالی آموزش و پرورش رفتار می شود.

ماده ۴۰- نظارت بر برگزاري ارزشیابی هاي پیشرفت تحصیلی تربیتی)داخل و خارج کشور( برعهده معاونت آموزش متوسطه و مرکز سنجش آموزش و پرورش و با همكاري مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشورمی باشد.

تبصره- نظارت بر ارزشیابی هاي پیشرفت تحصیلی مدارس استعدادهاي درخشان و مدارس استثنايی)حسب مورد(به عهده مرکز ملی استعدادهاي درخشان و دانش پژوهان جوان و سازمان آموزش و پرورش استثنايی کشور خواهد بود.

ماده ۴۱- با تصويب اين آيین نامه، مقررات مغاير لغو می شود.